1. WITAMINA A

Witamina A to grupa związków chemicznych rozpuszczalnych w tłuszczach. Witamina A nazywana również Retinolem (jej najważniejszy związek), beta-karotenem czy prowitaminą A. Witamina ta ma wpływ na organizm dlatego jest niezbędnym elementem zdrowej diety. Pod symbolem A kryje się retinol, retinal, kwas retinowy i jego sole, estry retinylu, pochodne retinolu i retinalu oraz karetonoidy, nazywane prowitaminami A

2. GŁÓWNE FUNKCJE WITAMINY  A:

• Umożliwienie widzenia (rodopsyna)
• Budowa naskórka i skóry
• Metabolizm białek i hormonów steroidowych
• Synteza hormonów kory nadnerczy
• Udział w budowie erytrocytów
• Utrzymanie stabilności komórek nabłonkowych
• Umożliwienie wydzielania tyroksyny z tarczycy
• Tworzy szkliwo nazębne

Retinol i jego pochodne znajdują się w żywności pochodzenia zwierzęcego, natomiast prowitaminy A występują w produktach roślinnych. Największe ilości witaminy A znajdziemy w olejach rybnych (trany). Karotenoidy występują w czerwonych, pomarańczowych i żółtych warzywach i owocach. Znajdują się również w zielonych liściach warzyw. Witamina A znajduje się również w tuńczyku, wątróbce, jajach czy maśle. Produkty mleczne odtłuszczone są niemal pozbawione witaminy A. W trakcie obróbki kulinarnej straty witaminy A dochodzą do 25%.

3. SKUTKI NIEDOBORU WITAMINY A - HIPOWITAMINOZA:

Niedobór witaminy A może być spowodowany jej brakami w pożywieniu lub zaburzeniami wchłaniania. Taki stan jest ciężki do rozpoznania, ponieważ organizm zwykle ma zapasy tej witaminy i skutki niedoborów widoczne są dopiero po kilku latach od wystąpienia zaburzeń.

• Suche i osłabione włosy
• Kruche i łamliwe paznokcie
• Sucha skóra
• Gęsia skórka
• Wysypki skórne
• Zmęczenie
• Zahamowanie wzrostu u dzieci
• Kurza ślepota
• Zaburzenia pracy gruczołów łzowych
• Osłabiona odporność

4. OBJAWY NADMIARU WITAMINY A - HIPERWITAMMINOZA:

Nie tylko niedobór, ale również nadmiar witaminy A może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia.

• Wypadanie włosów
• Ociężałość
• Ospałość i zmęczenie
• Utrata apetytu
• Obrzmienie powiek
• Bóle kości i stawów

5. ŹRÓDŁO WITAMINY A:

Chcąc uniknąć nadmiaru lub niedoboru witaminy A musimy spożywać produkty, które są cennym źródłem tej witaminy, jednocześnie zwracać uwagę na ilość. Witamina A w naturalnej postaci ma lepszy wpływ i działanie, niż ta znajdująca się w suplementach.

Źródło retinolu i jego pochodnych:

• Masło
• Wątróbka
• Ryby – tran
• Produkty mleczne

Źródło prowitaminy A:

• Pomidory
• Marchew
• Szpinak
• Sałata
• Pietruszka
• Śliwki
• Dynia

Literatura:

- Anna Lewandowska "Żyj zdrowo i aktywnie"

Martyna Piątek