Na czym polega alergia na mleko?

Alergia to niewłaściwa reakcja systemu odpornościowego na specyficzne substancje (zwane alergenami). Alergię na mleko zwykle wywołują zawarte w nim białka, takie jak kazeina.

Na czym polega nietolerancja laktozy?

Nietolerancja laktozy to niezdolność to całkowitego jej przyswojenia. Laktoza (cukier mlekowy) jest trawiona przez enzym zwany laktazą, który rozkłada ją na dwa cukry proste - glukozę i galaktozę. Tylko w tej postaci organizm zdolny jest je wchłonąć. Reszty laktozy pozostają w układzie trawiennym i rozwijają się na nich bakterie wywołujące objawy nietolerancji laktozy. Jednym zdaniem, w wyniku braku enzymu - laktazy nie dochodzi do rozkładu laktozy, stąd bierze się nietolerancja pokarmowa jaką jest nietolerancja laktozy.

Wtórna, pierwotna i wrodzona  nietolerancja laktozy

Pierwotna nietolerancja objawia się całkowitym brakiem produkcji laktozy, a nie jej niedoborem. Zazwyczaj objawia się w okresie dojrzewania i utrzymuje przez całe życie. Natomiast wtórna (nabyta) nietolerancja laktozy ma charakter przejściowy. Zazwyczaj pojawia się w momencie uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego na skutek choroby lub infekcji. Biegunka i niektóre lekarstwa mogą zmniejszyć wydzielanie laktazy na kilka tygodni. Wrodzona nietolerancja laktozy (alaktazja) jest zdecydowanie najgorszym typem. Dziecko od momentu poczęcia nie posiada zdolności wytwarzania laktazy. W związku z tym nie toleruje żadnych ilości mleka i produktów mlecznych.

W brytyjskim ośrodku Health Screening zostały przeprowadzone badania pod kątem uczuleń pokarmowych. W przeciągu ostatnich pięciu lat badacze zaobserwowali wzrost z 20 000 do 40 000 uczulonych rocznie. Raport z 1999 wykazał, że u 62% osób poddanych testom wykryto nadwrażliwość na nabiał. Podobne wyniki uzyskał ośrodek badawczy York Test Laboratories.

Alergia na białka mleka

Objawy tej alergii można podzielić na trzy kategorie: reakcje skórne, reakcje żołądka i przewodu pokarmowego, oraz reakcje nosa, gardła i płuc. Występują w krótkim odstępie czasu od kontaktu z alergenem. Uwaga: symptomy te nie są charakterystyczne dla alergii na mleko. Dlatego jeżeli, któryś z objawów utrzymuje się po wykluczeniu mleka z diety należy skontaktować się z lekarzem (w celu zdiagnozowania rodzaju uczulenia).

Reakcje skórne:

• Czerwona wysypka
• Egzema
• Pokrzywka

Reakcje żołądka i przewodu pokarmowego:

• Bóle brzucha
• Wzdęcia i skurcze brzucha
• Biegunka i wymioty

Reakcje nosa, gardła i płuc:

• Łzawienie i swędzenie oczu
• Kaszel
• Kichanie i katar

Nietolerancja laktozy

W przypadku kiedy cukier mlekowy jest nieprawidłowo trawiony, nie może zostać wchłonięty i zalega w przewodzie pokarmowym. Powoduje to nasilenie się procesów fermentacyjnych, których konsekwencją jest produkcja gazów. Powodują one wzdęcia i bóle brzucha charakterystyczne dla nietolerancji laktozy. Istnieje zależność między ilością spożytego cukru a nasileniem się symptomów. Im więcej cukru mlekowego przyjmiemy, tym silniejsze objawy. Ostre formy nietolerancji mogą doprowadzić do odwodnienia, niedożywienia i utraty masy ciała. Niektóre sygnały, które wysyła nasz organizm mogą być również oznaką alergii- jest to reakcja układu odpornościowego.

Jak zdiagnozować nietolerancję laktozy?

W pierwszej kolejności należy udać się do lekarza (badania krwi, oddechu i stolca). Jeżeli pacjent z powodu braku zrozumienia z lekarzem i konkretnej diagnozy nie uzyska pomocy powinien skontaktować się z terapeutą żywieniowym. Chcąc uzyskać wiarygodną diagnozę powinniśmy obserwować nasz organizm, jak reaguje na brak mleka i nabiału. Bez konsultacji z lekarzem, nie należy eliminować z diety żadnych pokarmów ( szczególnie u dzieci).

Objawy nietolerancji laktozy:

• Bóle brzucha i wzdęcia
• Skurcze żołądka
• Biegunka, gazy i wymioty

Leczenie

W przypadku wrodzonego niedoboru laktazy leczenie polega na dożywotnim wyeliminowaniu z diety produktów, które zawierają cukier mleczny. Osoby z wrodzonym niedoborem laktazy nie tolerują nawet śladowych ilości pożywienia zawierającego laktozę, a nieleczona choroba może zagrażać życiu.

Przy pierwotnym niedoborze laktazy leczenie polega na całkowitej eliminacji produktów zawierających cukier mleczny lub zmniejszeniu ich ilości w diecie. W niektórych przypadkach do diety można włączyć tabletki z laktazą (laktaza w tabletkach pomaga w trawieniu pokarmów mlecznych. Należy ją spożyć przed posiłkiem zawierającym mleko i jego przetwory). Podobnie jak w przypadku wrodzonego niedoboru laktazy, zasad diety przy nietolerancji laktozy należy przestrzegać przez całe życie.

W przypadku wtórnej nietolerancji laktozy terapia obejmuje okresową eliminację produktów zawierających cukier mleczny, a u niemowląt i małych dzieci zastosowanie mieszanek mlecznych bezlaktozowych.

Literatura:

• "Dieta bez mleka i glutenu" - Barbara Kuligowska-Dudek
• "Dieta bezmleczna" - Miller Rogers, Emily White

Martyna Piątek