Scott Jurek, Rich Roll, Fiona Oaks udowadniają, że da się odnosić spektakularne sukcesy w sporcie na diecie całkowicie roślinnej. Przyjęło się myśleć, że roślinożerni biegacze osiągają te ogromne sukcesy pomimo restrykcyjnej diety. A może jest dokładnie odwrotnie i ich zwycięstwa są właśnie wynikiem wykluczania produktów odzwierzęcych?
Przyjrzyjmy się tej hipotezie. Zaznaczam, że to tylko hipoteza. Nikt nie przeprowadził póki co badań nad wydolnością wegańskich sportowców, badano jedynie wydolność wegetarian w porównaniu do nie-wegetarian i nie zauważono znaczących różnic.
1. Dobra kondycja układu sercowo-naczyniowego
Weganie rzadziej chorują na choroby związane z układem krwionośnym [1,2], co więcej dietą opartą o produkty roślinne można leczyć miażdżycę [3,4]. Sprawniejsze, lepiej funkcjonujące tętnice są w stanie dostarczyć więcej odżywczej krwi do pracujących lub regenerujących się mięśni, a silne i nieuszkodzone chorobą wieńcową serce wydajnie ją pompuje.
2. Lepszą insulinowrażliwość
Insulinowrażliwość to zdolność naszych komórek do reagowania na insulinę, która „wpuszcza” makroskładniki (białka, węglowodany i tłuszcze). Dobra insulinowrażliwość to z jednej strony lepiej odżywione mięśnie i inne tkanki, a z drugiej strony mniej „pożywki” dla tkanki tłuszczowej. Co ciekawe, badania wykazały, że im więcej zjadasz białka zwierzęcego tym bardziej rośnie szansa na rozwój insulinooporności i w konsekwencji cukrzycy typu II [5]. Potwierdzają to badania na weganach, którzy rzadziej chorują na cukrzycę typu II [6,7], a chorych można całkowicie wyleczyć niskotłuszczową dietą wegańską [8].
3. Mniejszy stan zapalny
Dieta bogata w zwierzęce białko, nasycone kwasy tłuszczowe, tłuszcze trans i cukier sprzyja rozwojowi przewlekłego stanu zapalnego [9]. U wegan ten problem jest mniejszy [10]. Co to daje? Organizm bardziej adekwatnie reaguje na uszkodzenia tkanek i drobne kontuzje. Znamienne jest, że większość sportowców, którzy przeszli na dietę wegańską deklaruje lepszą regenerację i mniej kontuzji. Nie można wykluczyć „efektu placebo”, ale hipotetycznie ma to sens.
4. Więcej warzyw i owoców
Mięsożercy mogą jeść bardzo dużo warzyw i owoców. Jednak jeśli zrezygnujesz z produktów odzwierzęcych zmieścisz w brzuchu więcej upakowanych w witaminy, minerały, antyoksydanty i inne fitozwiązki warzyw i owoców. Udowodniono, że niektóre z nich mogą stymulować wzrost i regenerację tkanki mięśniowej [11], natomiast buraki [12] podnoszą wydolność, a niektóre owoce pomagają w regeneracji [13,14,15]
5. Lżejsze ciało
Ostatnia rzecz jakiej potrzebujesz jako biegacz to dodatkowe kilogramy zgromadzone na brzuchu i biodrach. Weganie są szczuplejsi niż reszta populacji i jedyną grupą w Stanach Zjednoczonych, która mieści się w normie BMI [16]. Jeszcze ważniejsze wydaje się, że spożycie mięsa (zwłaszcza drobiu!) sprzyja odkładaniu się tkanki tłuszczowej, szczególnie brzusznej [17,18].
6. Węglowodany
Gloryfikacja białka już minęła, eksperymenty z dietami tłuszczowymi skończyły się rozczarowaniem i już dzisiaj wiemy, że to węglowodany są najlepszym paliwem dla biegaczy [19]– łatwy do spożycia, lekkostrawnym i ekonomicznym w metabolizowaniu. Niemal każdy pokarm roślinny zawiera węglowodany, tym czasem pokarm zwierzęcy praktycznie ich nie dostarcza – wnioski nasuwają się same.
7. Dłuższe życie
Roślinożercy cieszą się dłuższym życiem w lepszym zdrowiu [20]. Dzięki temu mają więcej czasu żeby trenować i kontynuować swoją pasję.
Czy możemy być pewni, że dieta wegańska jest dobra dla zdrowia? Tak. Przeprowadzono bardzo dużo badań na populacji wegan. Czy możemy być pewni, że dieta wegańska jest najlepsza dla biegaczy? Nie. Póki nie zostaną przeprowadzone duże badania w tej kwestii możemy tylko przypuszczać, że jest dobra. Mimo to są to solidne, naukowe przesłanki poparte latami doświadczeń znakomitych zawodników. Dla mnie to wystarczający argument, żeby chociaż spróbować.
Przypisy:
1. Dominique Ashen M. Vegetarian diets in cardiovascular prevention. Curr Treat Options Cardiovasc Med. 2013;15(6):735–45. doi:10.1007/s11936-013-0266-1.
2. Huang T, Yang B, Zheng J, Li G, Wahlqvist ML, Li D. Cardiovascular disease mortality and cancer incidence in vegetarians: a meta-analysis and systematic review. Ann Nutr Metab. 2012;60(4):233–40. doi:10.1159/000337301.
3. Ornish D, Scherwitz LW, Billings JH, et al. Intensive Lifestyle Changes for Reversal of Coronary Heart Disease. JAMA. 1998;280(23):2001–7. doi:10.1001/jama.280.23.2001.
4. Ornish D, Brown SEE, Scherwitz LWW, et al. Can lifestyle changes reverse coronary heart disease? Lancet. 1990;336(8708):129–133. doi:10.1016/0140-6736(90)91656-U.
5. Van Nielen M, Feskens EJM, Mensink M, et al. Dietary Protein Intake and Incidence of Type 2 Diabetes in Europe: The EPIC-INTERACT Case-Cohort Study. Diabetes Care. 2014. doi:10.2337/dc13-2627.
6. Tonstad S, Butler T, Yan R, Fraser GE. Type of vegetarian diet, body weight, and prevalence of type 2 diabetes. Diabetes Care. 2009;32(5):791–6. doi:10.2337/dc08-1886.
7. Tonstad S, Stewart K, Oda K. Vegetarian diets and incidence of diabetes in the Adventist Health Study-2. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2013;23(4):292–299. doi:10.1016/j.numecd.2011.07.004.Vegetarian.
8. Barnard ND, Cohen J, Jenkins DJA, et al. A low-fat vegan diet and a conventional diabetes diet in the treatment of type 2 diabetes: a randomized, controlled, 74-wk clinical trial. Am J Clin Nutr. 2009;89(5):1588–1596. doi:10.3945/ajcn.2009.26736H.INTRODUCTION.
9. Galland L. Diet and inflammation. Nutr Clin Pract. 2010;25(6):634–40. doi:10.1177/0884533610385703.
10. Szeto YT, Kwok TCY, Benzie IFF. Effects of a long-term vegetarian diet on biomarkers of antioxidant status and cardiovascular disease risk. Nutrition. 2004;20(10):863–6. doi:10.1016/j.nut.2004.06.006.
11. Gorelick-Feldman J, Maclean D, Ilic N, et al. Phytoecdysteroids increase protein synthesis in skeletal muscle cells. J Agric Food Chem. 2008;56(10):3532–7. doi:10.1021/jf073059z.
12. Jones AM. Influence of dietary nitrate on the physiological determinants of exercise performance: a critical review. Appl Physiol Nutr Metab. 2014;39(9):1019–28. doi:10.1139/apnm-2014-0036.
13. Howatson G, McHugh MP, Hill JA, et al. Influence of tart cherry juice on indices of recovery following marathon running. Scand J Med Sci Sports. 2010;20(6):843–52. doi:10.1111/j.1600-0838.2009.01005.x.
14. Connolly DAJ, McHugh MP, Padilla-Zakour OI, Carlson L, Sayers SP. Efficacy of a tart cherry juice blend in preventing the symptoms of muscle damage. Br J Sports Med. 2006;40(8):679–83; discussion 683. doi:10.1136/bjsm.2005.025429.
15. McHugh M. The health benefits of cherries and potential applications in sports. Scand J Med Sci Sports. 2011;21(5):615–6. doi:10.1111/j.1600-0838.2011.01390.x.
16. Berkow SE, Barnard N. Vegetarian diets and weight status. Nutr Rev. 2006;64(4):175–88. Available at: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16673753. Accessed March 24, 2014.
17. Vergnaud A-C, Norat T, Romaguera D, et al. Meat consumption and prospective weight change in participants of the EPIC-PANACEA study. Am J Clin Nutr. 2010;92(2):398–407. doi:10.3945/ajcn.2009.28713.
18. Wang Y, Beydoun MA. Meat consumption is associated with obesity and central obesity among US adults. Int J Obes (Lond). 2009;33(6):621–8. doi:10.1038/ijo.2009.45.
19. Rodriguez NR, Di Marco NM, Langley S. American College of Sports Medicine position stand. Nutrition and athletic performance. Med Sci Sports Exerc. 2009;41(3):709–31. doi:10.1249/MSS.0b013e31890eb86.
20. Key TJ, Appleby PN, Rosell MS. Health effects of vegetarian and vegan diets. Proc Nutr Soc. 2007;65(01):35–41. doi:10.1079/PNS2005481.
Dyskusja