Zapewne każdy z nas pamięta kampanie społecznościowe, których hasła brzmiały: „PIJ MLEKO, BĘDZIESZ WIELKI!”. Jako małe, nieświadome niczego dzieci wierzyliśmy niemal we wszystko. Na szczęście dzisiaj mamy świadomość i prawo własnego wyboru. Media propagują picie krowiego mleka, a z drugiej strony, od jakiegoś czasu w internecie możemy znaleźć mnóstwo artykułów z serii: „Pij mleko! Będziesz kaleką!”. Kto ma rację i komu wierzyć? Podejrzewam, że większość z nas ma wciąż dylemat, dlatego w dzisiejszym artykule podejmę temat mleka, zarówno krowiego jak i kobiecego. Będę obiektywna i uwzględnię w nim zarówno zdanie zwolenników diety wegańskiej, jak i sprzymierzeńców picia mleka, ale przede wszystkim pomogę odnaleźć się w temacie wszystkim tym, którzy nie znaleźli odpowiedzi na to pytanie.

Mleko - pierwszy pokarm

Mleko jest pierwszym pokarmem człowieka-  jego skład jest tak precyzyjnie dostosowany do potrzeb noworodka i niemowlęcia, że przez pierwsze sześć miesięcy życia jest wystarczającym pokarmem. Mleko kobiece jest uznane za wzór dobrze przyswajalnego białka. Jeśli matka odżywia się zdrowo, jej mleko jest dla dziecka najlepszym pokarmem. Dlaczego? Zawiera ono laktozę, która dociera do jelita grubego i dba o właściwe środowisko kwasu mlekowego. Mleko kobiece zawiera kwasy omega-3, omega-6, omega-9, które odpowiadają za prawidłowy rozwój intelektu. Nie tylko człowiek, ale wszystkie ssaki są po urodzeniu karmione mlekiem matki (skład mleka u poszczególnych ssaków różni się znacząco). Dlatego mleko krowy idealne jest dla cielaka, mleko kozy dla koźlęta, a mleko ludzkie dla noworodka.

Mleko kobiece, a mleko krowie

Mleko krowie jest jednym z podstawowych produktów w żywieniu człowieka. Spowodowane jest to jego wysoką zawartością wapnia, białka, fosforu oraz witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Mleko krowie, przystosowane do karmienia cielaka, zawiera około cztery razy więcej wapnia niż mleko ludzkie. Robi wrażenie? Spójrzcie na zawartość wapnia. W mleku krowim znajduje się ok. 118 mg wapnia na 100 g mleka, natomiast w mleku ludzkim tylko 34 mg wapnia na 100 g mleka. Skąd taka różnica? Spowodowane jest to gwałtownym i szybkim wzrostem cieląt, których kości i kopyta szybko rosną. Noworodki z kolei rozwijają się zdecydowanie wolniej. To prawda, my też rośniemy, rozwijamy się, ale nie potrzebujemy wapnia aż w takich ilościach! Zawartość mikro i makroelementów w mleku ludzkim jest trzy, a nawet czterokrotnie niższa niż w mleku krowim, ponieważ mleko krowie zawiera pięć razy więcej fosforu i trzy razy więcej sodu. Te liczby robią wrażenie prawda? Jednak te proporcje wcale nie są dobre dla naszego, ludzkiego organizmu, gdyż zaburzają całą gospodarkę mineralną, obciążając przy tym nerki. Jeśli chodzi o ilość tłuszczu w mleku ludzkim i krowim, jest ona zbliżona, ale różni się składem. W mleku kobiecym przeważa ilość kwasów tłuszczowych, które są łatwo przyswajalne i odgrywają ważną rolę w rozwoju mózgu i układu nerwowego, tym samym mając wpływ na rozwój intelektualny dziecka. Pokarm kobiecy bogaty jest również w przeróżne hormony i enzymy. Natomiast mleko krowie zawiera zdecydowanie większą ilość białka, w porównaniu do ludzkiego (trzy, cztery razy więcej). Ale wiele z tych białek jest źle tolerowanych przez ustrój ludzki, wywołując reakcje alergiczne organizmu.

Alergia na mleko

To niewłaściwa reakcja systemu odpornościowego na specyficzne substancje (alergeny). Już Hipokrates zwracał uwagę na alergenny potencjał mleka. Alergię na mleko wywołują zawarte w nim białka, zazwyczaj kazeina. Bardzo istotną kwestią dotyczącą alergii na mleko jest nietolerancja laktozy, ale temat ten jest tak rozbudowany i problematyczny we współczesnej diecie, że postanowiłam przygotować o nim następny artykuł. Mleko zawiera około trzydziestu białek, z których każde może dawać odczyn alergiczny. Główną rolę w alergii na mleko ma alfa-laktoglobulina, beta-laktoglobulina, albumina i kazeina. W alergii na białko mleka wyróżniamy trzy filary: reakcja skórna, reakcja żołądka i przewodu pokarmowego, reakcja nosa, gardła i płuc.

Kazeina

Kazeina jest ciężkostrawnym białkiem, wykorzystywanym w przemyśle, jako surowiec do produkcji kleju, zawiera tłuszcz zwierzęcy (zwiększa poziom cholesterolu) i promieniotwórczy pierwiastek stront 90..W 100 ml krowiego mleka znajduje się ok. 2,8g kazeiny (białko potrzebne cielakowi do uzyskania w krótkim czasie dużego przyrostu masy ciała, budowie kości i kopyt). W krowim mleku znajduje się więc siedem razy więcej kazeiny niż w mleku kobiecym! Kazeina jest białkiem, które jest nam potrzebne tylko w początkowym okresie życia. Jest trawiona dzięki podpuszczce- enzymowi, który nasz organizm produkuje tylko w okresie niemowlęcym. Pomocne w trawieniu kazeiny są bakterie zawarte w mleku, niestety pod wpływem przeróbki, homogenizacji i ulepszaczom mleko ma trwale zahamowaną aktywność dobroczynnych bakterii. Wszystko po to by mleko lepiej smakowało, pachniało i wyglądało.

Uwaga! W 1 mililitrze mleka pitnego znajduje się 1-1,5 miliona białych ciałek krwi (to ROPA!).

Wapń

Wapń, pierwiastek niezbędny do budowy kości i zębów, odpowiedzialny za skurcze mięśni. Chcąc uchronić się przed osteoporozą, bardzo ważne jest dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości wapnia.

Zalecane dzienne spożycie wapnia u osoby dorosłej wynosi 700 mg (są jednak gruby, których zapotrzebowanie na ten pierwiastek jest większe: seniorzy, kobiety w ciąży i kobiety karmiące piersią). Wapń jest dostępny w wielu produktach, więc większość z nas dostaje go w dobrych proporcjach nawet stosując dietę bez-mleczną. Zwolennicy spożywania mleka na okrągło podkreślają jego rolę w dostarczeniu wapnia do organizmu. Ale wapń można znaleźć również w warzywach, jajkach, orzechach, owocach, otrębach, które dodatkowo zawierają składniki mineralne ułatwiające i wspomagające przyswajanie wapnia. Wapń zawarty w roślinach występuje często w towarzystwie magnezu, witaminy A czy C (brokuły, kapusta)-  a te związki zwiększają jego wchłanialność. Wapń z pasteryzowanego mleka krowiego wcale nie wchłania się do kości, co gorsza odkłada się w miękkich tkankach. Według najnowszych badań wapń sprzyja zawałom serca, ponieważ odkładając się w tętnicach powoduje zwapnienie żył (miażdżyca).

Zawartość wapnia w poszczególnych produktach spożywczych (mg/100g):

• Sezam - 975
• Migdały - 239
• Amarantus - 222
• Nasiona słonecznika - 174
• Mleko sojowe  120

Znalazłam również bardzo ciekawe badania, polecam szczególnie dla osób silnie broniących tezy o wapniu, który rzekomo wciąż buduje nasze kości. Na terenie Chin zostały przeprowadzone badania, przez prof. Campbella. W wiejskich rejonach Chin, gdzie białko zwierzęce spożywa się (w tym mleko zwierzęce) niezwykle rzadko i stanowi jedyne 10% całkowitego spożycia białka, złamania występują pięć razy rzadziej niż w Stanach Zjednoczonych, gdzie spożywa się bardzo dużo białka zwierzęcego (nabiał, mleko, mięso). Wnioski? Mleko, mimo że zawiera wapń, nie jest jego łatwo przyswajalnym źródłem dla człowieka.

Tak naprawdę ciężko jest jednogłośnie powiedzieć czy pić mleko, czy nie. Biorąc pod uwagę jego negatywny wpływ na nasze zdrowie-  nie. Jednak będąc świadoma, wygody i przyzwyczajeń wiem, że wielu z was będzie go bronić. Proponuję zastąpić mleko krowie tym roślinnym (sojowe, ryżowe, migdałowe, kokosowe). Śladowe ilości wapnia, które znajdują się w krowim mleku zastąpcie zdrowszym wapniem pochodzenia roślinnego (warzywa, owoce, daktyle, otręby).

Gary Yourofsky

Po przeczytaniu artykułu na pewno będziecie mieli wiele pytań i wątpliwości. Wszystko zależy od  tego co zrobicie z tą wiedzą. Pamiętajmy, że krowy są też żywymi organizmami, a mleko które produkują jest rzeczą oczywistą dla natury - robią to dla cieląt. Tak jak matki produkują mleko w celu wykarmienia potomstwa. Polecam obejrzeć wykład człowieka, który dzień w dzień walczy o prawa zwierząt i nie boi się mówić i pokazywać prawdę o ich hodowli i zabijaniu dla współczesnego rynku. Wykład jest naprawdę mocny i daje do myślenia, ale zdecydowanie wart obejrzenia.


“Every time humans have a glass of cow milk, some calf is not!”

Martyna Piątek

Literatura:

•  Anna Lewandowska “Żyj zdrowo I aktywnie”
• Barbara Kuligowska-Dudek „Dieta bez mleka i glutenu”
• Miller Rogers & Emily White „Dieta bezmleczna”
• H. Kunachowicz “ Tabela składu I wartości odżywczej żywności”
• T.C. Campbell, T.M. Campbell „ The China Study: The most Compressive Study of nutrition ever conducted and the startling implications for weight loss and long-term health”